Komunikacja człowiek-komputer: Przedmiot obowiązkowy '2008
W zatwierdzonych przez MNiSW standardach kształcenia, obowiązujących od października 2007r. dla studiów I stopnia na kierunku studiów "Informatyka", znajduje się grupa zagadnień „Komunikacja człowiek-komputer” (KCK), które wymienione są jako zakres obowiązkowy.
Standardy kształcenia, zwane inaczej minimami programowymi, są zawarte w wykazie standardów kształcenia
opublikowanym przez Ministerstwo Nauki i Szkolnictwa Wyższego (Dziennik Ustaw z 13 września 2007r., Nr 164, poz. 1166).
Rola standardów kształcenia polega na ustalaniu minimalnego zakresu przedmiotów (lub treści programowych), które obowiązkowo powinny się znajdować w programach nauczania polskich szkół wyższych. Przedmioty zawarte w standardach obejmują zwykle około połowy wymaganej liczby godzin i zawierają przedmioty podstawowe oraz kierunkowe, których obecność w programie studiów jest wymagana przy uzyskiwaniu akredytacji przez dany wydział lub uczelnię.
Obowiązujący standard kształcenia dla studiów I stopnia kierunku „Informatyka” wymienia następujące treści programowe jako zagadnienia obowiązkowe, tworzące łącznie blok „Grafika i komunikacja człowiek-komputer”:
Standardy kształcenia, zwane inaczej minimami programowymi, są zawarte w wykazie standardów kształcenia
opublikowanym przez Ministerstwo Nauki i Szkolnictwa Wyższego (Dziennik Ustaw z 13 września 2007r., Nr 164, poz. 1166).Rola standardów kształcenia polega na ustalaniu minimalnego zakresu przedmiotów (lub treści programowych), które obowiązkowo powinny się znajdować w programach nauczania polskich szkół wyższych. Przedmioty zawarte w standardach obejmują zwykle około połowy wymaganej liczby godzin i zawierają przedmioty podstawowe oraz kierunkowe, których obecność w programie studiów jest wymagana przy uzyskiwaniu akredytacji przez dany wydział lub uczelnię.
Obowiązujący standard kształcenia dla studiów I stopnia kierunku „Informatyka” wymienia następujące treści programowe jako zagadnienia obowiązkowe, tworzące łącznie blok „Grafika i komunikacja człowiek-komputer”:- Podstawowe techniki w grafice komputerowej. Systemy grafiki.
- Podstawy komunikacji człowiek-komputer.
- Budowanie prostych interfejsów graficznych.
Obowiązujący standard nie narzuca w jakiej formie mają być realizowane zajęcia, ponieważ jednak tematyka KCK została określona jako treści techniczne, dla których wymagana jest aktywna forma zajęć, wynika z tego, że wykład powinien być uzupełniony laboratorium, ćwiczeniami lub projektem.
Standard nie określa dokładnie, ile punktów ECTS należy przyznać za przedmiot; gdyż leży to w kompetencji uczelni lub wydziału, gdzie przedmiot jest realizowany.
Warto podkreślić, że aktualny standard, obowiązujący od października 2007r., rożni się znacznie od pierwotnego projektu, który był dyskutowany w roku 2006 (przeczytaj archiwalny artykuł na ten temat):
treści z obszaru KCK, ostatecznie zatwierdzone w obowiązującym standardzie, występują łącznie z treściami „Grafika” co daje prowadzącemu znaczną swobodę w kształtowaniu sposobu realizacji zajęć,- zatwierdzony standard nie narzuca nazwy przedmiotu, jedynie określa treści, które powinny obowiązkowo być realizowane w programie, choćby nawet zostały one podzielone między kilka przedmiotów,
- zakres tematyczny KCK w zatwierdzonym standardzie jest znacznie węższy niż w projekcie z 2006r.,
- wymóg realizacji zagadnień KCK obecnie występuje także w obowiązujących standardach kształcenia dla studiów I stopnia na kierunku „Informatyka i ekonometria”, tym razem w bloku zagadnień „Inżynieria oprogramowania”.
Mimo zauważalnego postępu ilościowego, problemem nadal odczuwanym przez wykładowców przedmiotu KCK pozostaje niedostatek materiałów dydaktycznych z zakresu KCK w języku polskim, a przede wszystkim wydawnictw zwartych – skryptów i podręczników.
Chociaż po polsku ukazało się już sporo książek dotyczących HCI i użyteczności (głównie nakładem Helionu
), dotyczą one prawie wyłącznie tematyki projektowania stron WWW, i na ogół nie omawiają metod projektowania użyteczności w szerszym kontekście, ani nie zawierają zadań projektowych przydatnych dla studentów. Można co prawda nabyć podręczniki anglojęzyczne (zobacz „Podręczniki dla studentów” w sekcji Książki zagraniczne), które zawierają sporo przykładów projektowych, niemniej w polskiej praktyce dydaktycznej najlepiej sprawdzają się przykłady z najbliższego otoczenia, więc wielu prowadzących woli samodzielnie układać zadania projektowe z KCK dla swoich studentów.
Między innymi z tego powodu, wychodząc naprzeciw potrzebom edukacyjnym wszystkich zainteresowanych, niniejszy serwis ma na celu zebranie w jednym miejscu podstawowych informacji i odsyłaczy do źródeł dotyczących HCI i użyteczności, tak w wymiarze naukowym, jak i praktycznym.
Być może celowe byłoby także organizowanie jakiejś formy wymiany doświadczeń i materiałów do zajęć pomiędzy osobami wykładającymi przedmioty związane z HCI. Zainteresowanych prosimy o kontakt i sugestie w tej kwestii…
Więcej informacji:
- KCK: Przedmiot obowiązkowy? (Rok 2006)
Artykuł archiwalny, omawia tematykę KCK zawartą w projekcie standardów kształcenia, konsultowanym na polskich uczelniach w roku 2006. - Obowiązujący standard kształcenia dla kierunku „Informatyka” (PDF)
- Obowiązujący standard kształcenia dla kierunku „Informatyka i ekonometria” (PDF)
- Wykaz standardów kształcenia na stronie MNiSW
- Program HCI rekomendowany przez ACM SIGCHI
- Informacje o programach HCI na uczelniach zagranicznych
= = = =
Marcin Sikorski, listopad 2008