Analiza konkurencji

Analiza konkurencji pozwala zidentyfikować mocne i słabe strony rozwiązań konkurencyjnych (produktów lub usług), jeszcze zanim przystąpimy do pracy nad prototypami. Metoda ta jest także przydatna gdy nasz system już działa, ale konieczny jest okresowy przegląd rozwiązań stosowanych przez konkurencję. Cechy każdego z konkurencyjnych rozwiązań poddaje się dyskusji, aby wskazać w jakim kierunku należy doskonalić nasze rozwiązanie, aby utrzymać jego pozycję w stosunku do konkurencji.

Korzyści

wskazanie przewag i słabości konkurencyjnych produktów lub usług,
wskazanie działań projektowych koniecznych do utrzymania pozycji konkurencyjnej.

Opis metody

Planowanie

Pierwszym krokiem jest uzyskanie dostępu do produktów lub usług konkurencyjnych, wskazanych do badania.

Niekiedy problemem podstawowym jest określenie kto własciwie jest naszym konkurentem? Z reguły jako rozwiązanie konkurencyjne można przyjąć inne alternatywne produkty (usługi), do których klient ma dostęp. Ustalenia te często wynikają z analizy kontekstu użytkowania, gdzie powinna być określona znajomość przez klienta alternatywnych produktów (usług), jak i kryteria ich wyboru (jako preferencje konsumenta). Rozwiązania konkurencyjne mogą być również wskazane nam bezpośrednio przez własny dział sprzedaży (marketingu), który najlepiej wie, jakie oferty konkurencyjne występują na rynku.

Etap planowania zwykle kończy się w momencie uzyskania dostępu do wskazanych produktów lub usług (np. przez zakup licencji potrzebnych do instalacji oprogramowania czy też wykupienie opłaty, uzyskanie loginu i hasła dostępu do usługi).

Realizacja

Analiza konkurencji jest prowadzona zwykle metodą przeglądu wykonywanego indywidualnie lub przez zespół. Przegląd może mieć charakter:

formalny: przegląd cech wg wcześniej przygotowanego planu, scenariusza lub listy,
nieformalny: przegląd wg luźno sformułowanych obszarów tematycznych.

Sposób przeprowadzenia przeglądu formalnego może przypominać ocenę ekspercką porównawczą przy pomocy list kontrolnych lub też test użyteczności, w którym oceniający testują produkt (usługę) poprzez wykonywanie serii typowych zadań. Podczas analizy konkurencji zwykle zwraca się uwagę na następujące kwestie:

Jakie oryginalne (lub nowatorskie) rozwiązania są stosowane w poszczególnych rozwiązaniach konkurencyjnych, które mają budować ich przewagę rynkową?
Co w ocenianych rozwiązaniach konkurencyjnych zrealizowano szczególnie dobrze?
Jakie są niedostatki i słabe strony ocenianych rozwiązań, i dlaczego one występują?

Jako wynik przeglądu przygotowuje się zwykle zestaw krótkich ustaleń, zebranych podczas pracy przez każdego z oceniających. Z tego powodu wartościowym sposobem przygotowania wniosków z analizy konkurencji jest ocena wybranych rozwiązań indywidualnie przez każdego z uczestników, a następnie prezentacja, dyskusja i zebranie tych ustaleń w zbiorczy raport przez cały zespół.

Opracowanie wyników

Forma prezentacji wyników może obejmować:

wyniki skrócone:
- główne ustalenia z analizy, przedstawione zwykle w podpunktach lub w postaci krótkiej notatki;
wyniki pełne:
- ustalenia szczegółowe, ilustrowane zrzutami ekranów oraz szczegółowymi objaśnieniami dotyczącymi dyskutowanych rozwiązań,
- zalecenia projektowe wskazujące zmiany lub ulepszenia, które należy wprowadzić w naszym systemie, aby poprawić własną pozycję konkurencyjną lub atrakcyjność oferty dla klienta/użytkownika),
- prezentacja PowerPoint podająca w/w ustalenia lub pełen protokół tekstowy z oceny porównawczej.

Metody uzupełniające

Jako dane uzupełniające do analizy konkurencji można wykorzystać wyniki badań rynku, które często wskazują opinie klientów na temat charakterystyk ofert konkurencyjnych i postrzeganej ich atrakcyjności.

Również badania ankietowe czy testy użyteczności mogą być bez przeszkód wykorzystane aby porównać odbiór ofert konkurencyjnych przez klientów (użytkowników).

Często stosowaną techniką badań porównawczych jest także benchmarking, który polega na formalnej, okresowej ocenie wskazanych obiektów według ściśle określonej metody:

zebranie danych (wskażniki stanu ocenianego obiektu na tle pozostałych),
graficzne przedstawienie wyników i ich analiza,
dyskusja zespołowa nad kierunkami potrzebnych zmian,
opracowanie planu doskonalenia jakości i jego realizacja.

= = = =

Marcin Sikorski, 2008

Materiały źródłowe:

Strony WWW:

UsabilityNet: Competitor Analysis